Wat is regeneratieve landbouw?

Regeneratieve landbouw is een manier van landbouw die zowel is gericht op landbouw als op natuurherstel. Waarbij biologische landbouw vaak is gericht op minimaliseren van de voetafdruk van de landbouw, wil men met regeneratieve landbouw helpen om ecosystemen te herstellen door de biodiversiteit te verhogen, de bodemkwaliteit te verbeteren en koolstof op te slaan in de bodem. Planten worden vaak in polyculturen geplaatst en wordt meer gebruik gemaakt van vaste planten.

Het doel is om te spieken bij natuurlijke herstelprocessen van ecosystemen en dit toe te passen in de landbouw.

Waarom regeneratieve landbouw?

Regeneratieve landbouw is een goed idee omdat het de gezondheid van de bodem, biodiversiteit en het milieu verbetert, terwijl het ook economische voordelen biedt. Het herstelt de vruchtbaarheid van de grond, bevordert een evenwichtig ecosysteem en vermindert water- en bodemverontreiniging. Bovendien draagt het bij aan klimaatbestrijding en biedt het boeren meer veerkracht en lagere kosten op de lange termijn. Het is een holistische benadering die duurzaamheid en welzijn bevordert voor boeren en het ecosysteem.

Regeneratieve landbouw en de bodem

Bodemverbetering is de basis van regeneratieve landbouw. Alleen met een gezonde bodem, met veel bodemleven, kunnen we beginnen met ecosystemen te herstellen. Een bodem met een rijk bodemleven biedt kansen voor een rijke variëteit aan planten, dit biedt weer een gevarieerde habitat en voedingsbron voor diverse wilde en gedomesticeerde dieren.

Regeneratieve landbouw heeft een positieve invloed op de bodem op verschillende manieren:

1. Bodemvruchtbaarheid: Regeneratieve landbouwmethoden, zoals het minimaliseren van bodembewerking en het toepassen van groenbemesters, helpen bij het opbouwen van organisch materiaal in de bodem. Dit verhoogt de vruchtbaarheid en voedingsstoffenbalans, waardoor gewassen gezonder en productiever worden.

2. Bodemstructuur: Door het verminderen van intensieve bewerkingen behoudt regeneratieve landbouw de natuurlijke structuur van de bodem. Dit bevordert een betere waterinfiltratie, vermindert erosie en bevordert de vorming van aggregaten (klontjes) in de bodem, wat de bodemstructuur en de beluchting ten goede komt.

3. Waterretentie: Regeneratieve landbouwmethoden, zoals het gebruik van groenbemesters en mulch, helpen de bodem vocht vast te houden. Hierdoor kan de bodem beter omgaan met droogteperioden en wordt de behoefte aan irrigatie verminderd.

4. Biodiversiteit: Door het creëren van een gezonde leefomgeving bevordert regeneratieve landbouw de biodiversiteit in de bodem. Een divers bodemleven, waaronder wormen, bacteriën, schimmels en andere micro-organismen, draagt bij aan het afbreken van organisch materiaal, het vrijmaken van voedingsstoffen en het verbeteren van de bodemgezondheid.

5. Koolstofopslag: Regeneratieve landbouw speelt een belangrijke rol bij het vastleggen van koolstof in de bodem. Door het gebruik van technieken zoals agroforestry, het planten van bomen en het behoud van permanente vegetatie, kan regeneratieve landbouw helpen om koolstofdioxide uit de atmosfeer op te nemen en op te slaan in de bodem.

Al met al zorgt regeneratieve landbouw voor een positieve spiraal van bodemgezondheid. Het verbetert de vruchtbaarheid, structuur en vochthuishouding van de bodem, bevordert biodiversiteit en draagt bij aan klimaatmitigatie door koolstofopslag. Dit resulteert in gezondere gewassen, verhoogde opbrengsten en een veerkrachtig ecosysteem.

Regeneratieve landbouw en biodiversiteit

Een gezond ecosysteem bestaat uit allerlei verschillende verbindingen. In regeneratieve landbouw proberen we deze verbindingen te waarborgen stimuleren door een polycultuur aan planten in te zetten, bomen te planten en landschapselementen in ons systeem te ontwerpen.

Al die ecologische verbindingen zorgen voor een veerkrachtig voedselsysteem. Zo lossen vogels insectenplagen op en lossen roofvogels juist weer vogelplagen en muizenplagen op. Verschillende insecten eten bladluis enzovoort. Ook verhogen we de kans dat onze gewassen bestoven worden door genoeg habitat en stuifmeel te bieden aan bestuivers (door bijvoorbeeld een bloesemboog in ons perceel te ontwerpen). Een rijk bodemleven biedt juist weer een goede bodem voor de planten. Zo omarmen we iedere schakel in het ecosysteem in plaats van er tegen te vechten.

Agroforestry

Agroforestry, ofwel boslandbouw, is een mooi voorbeeld van regeneratieve landbouw. Dit is landbouw waar bomen een plek in vinden en beheerd worden op ecologische wijze. Denk aan voedselbossen, rijenteeltsystemen en bosweides.

Lees ons artikel over agroforestry om meer te leren over agroforestry!

Regeneratief grazen

Een ander inspirerend voorbeeld van regeneratieve landbouw is regeneratief grazen.

Regeneratief grazen is een veeteeltmethode waarbij grazende dieren gecontroleerd worden verplaatst over verschillende weidegebieden. Door intensief grazen gevolgd door herstelperiodes wordt de bodemgezondheid bevorderd, de biodiversiteit vergroot en de water- en klimaatbeheer verbeterd. Het draagt ook bij aan het welzijn van de dieren en creëert duurzame landbouwpraktijken. Het is een holistische aanpak die streeft naar gezonde graslanden, vruchtbare bodems en evenwichtige ecosystemen.

Ecoloog Allan Savory legt uit hoe hij door middel van holistisch begrazingsbeheer ecosystemen in Afrika heeft helpen regenereren.

Inspirerend voorbeeld van regeneratieve landbouw

Boerderij Bodemzicht is een regeneratieve boerderij in Nederland en een inspirerend voorbeeld van hoe regeneratieve landbouw er uit kan zien.

We are the ReGeneration is een bedrijf dat actief is in het verbinden van verschillende spelers in de regeneratieve landbouw.

Waarom een cursus volgen bij PUUR Permacultuur?

De wereld van morgen creeeren we vandaag. Laten we er een mooie wereld van maken!
Elke cursusdag geeft energie. Een vonk die je aanzet om je dromen te leven.
Ontwikkel een netwerk van duurzame denkers en doeners.
Leer nieuwe skills, ontwikkel een nieuwe zienswijze. Zet concrete stappen.
Wat je leert kun je direct toepassen.
Wordt bewuster van wat de natuur te bieden heeft.
Verander je omgeving in een paradijs.