Permacultuur principe 5. Gebruik en waardeer hernieuwbare grondstoffen en diensten.

Bewuste keuzes maken

Welke bewuste keuzes maak jij als het gaat om het vervullen van jouw energie behoeften, jouw voedsel behoeften, transportbehoeften of woonbehoeften? Zijn de grondstoffen die daarbij nodig zijn hernieuwbaar of raken deze uitgeput bij blijvend gebruik?

Het begrip “Peak-oil” en andere bronnen van informatie doen ons beseffen dat de grondstoffen die we gebruiken voor brandstof, meststof en grondstof voor de producten die we gebruiken van tijdelijke aard zijn. En dat de snelheid waarop we die grondstoffen op dit moment consumeren ervoor zorgt dat het einde van deze tijdelijkheid voor ons in zicht begint te komen. Kijkend naar ontwerpprincipe 4, gericht op het creëren van een mooie wereld voor de generaties na ons, zouden we hier wellicht wat meer bij stil mogen staan.

Consuminderen

Hoe kunnen we het gebruik van deze kostbare grondstoffen zoveel mogelijk verminderen? Consuminderen is hiervoor een mooi woord. Hoe kunnen we de kostbare grondstoffen die we nu “gemakkelijk” voor het pakken hebben zo goed mogelijk inzetten? Met het oog op de toekomst en met het oog op de huidige situatie. Hoe kunnen we de grondstoffen die we reeds in gebruik hebben zo goed mogelijk hergebruiken? En welke nieuwe mogelijkheden kunnen we ontwikkelen of welke oude technieken en toepassingen kunnen we gebruiken die ervoor zorgen dat we onze behoeften op een duurzame manier vervullen?

Het Cradle to Cradle concept is een ontwerpmethode waarbij men ervan uitgaat dat wanneer het product aan het einde van de levensduur gekomen is alle materialen weer als grondstof voor een nieuw product kunnen dienen. Het is soms al zo dat de fabrikant die de grondstoffen voor het product geleverd heeft eigenaar blijft van zijn materialen. Dit concept wordt ondertussen steeds breder opgepakt en uitgevoerd met positieve effecten die opbrengst genereren op een breed vlak (ontwerpprincipe 3). (bouwproject uit NL kantelt) is hiervan een mooi voorbeeld.

Een ander mooi voorbeeld is het gebruik maken van de warmte die in hoge gebouwen naar het plafond stijgt en daar eigenlijk nutteloos is. De groene kantoortuin in Schijndel heeft een systeem in gebruik dat deze warmte weghaalt en als lage temperatuur muurverwarming gebruikt. Deze muurverwarming geeft een stralingswarmte af die prettiger aanvoelt dan de radiatorwarmte die meestal gebruikt wordt.

De grootste winst valt natuurlijk te behalen in het consuminderen…. Genoegen nemen met minder. Want we zijn de laatste decennia misschien wel te veel gewend geraakt aan een enorm hoge mate van luxe en consumptie. Nu datzelfde gedrag ook zichtbaar wordt in talloze landen die voorheen als ontwikkelingsland werden gezien kun je bedenken dat de impact die dit heeft op onze grondstoffen en ecologisch kapitaal gigantisch is. Dit schreeuwt om een verandering. En wij kunnen daar vorm aan geven! De Permacultuur ontwerpprincipes helpen ons daarbij.

Er zijn tegenwoordig steeds meer initiatieven op het gebied van hernieuwbare energiebronnen en energiebesparing. Vat&Vlam bouwt energiezuinige rocketstoves, groene bouwmaterialen specialiseert zich in hernieuwbare bouwmaterialen en er wordt onderzoek gedaan naar een grote verscheidenheid van alternatieve energiebronnen. Misschien wekt Nederland strakst haar eigen stroom op m.b.v. zout en zoet water…